Leon Kudła

12 stycznia, 2017

Leon Kudła (1879-1964) urodził się we wsi Świerże Górne, niedaleko Kozienic, w woj. mazowieckim, w rodzinie robotników rolnych. Brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej. Po powrocie pracował jako dróżnik na kolei. Po założeniu rodziny wyjechał do Warszawy, gdzie był listonoszem, prowadził też z żoną mały sklepik. Z czasem podjął decyzję o powrocie do rodzinnej wsi. Kupił gospodarstwo i zajął się rolnictwem. Zaczął też rzeźbić. W 1937 r. jego syn Antoni – utalentowany artysta malarz, zorganizował wystawę rzeźb ojca w Salonie Sztuki Koterby w Warszawie. Po II wojnie światowej, po tragicznej śmierci syna Antoniego, Kudła skupił się wyłącznie na rzeźbieniu. W latach 50. przyjęto go do Związku Polskich Artystów Plastyków. Tworzył najczęściej z topolowego drewna, ptaszki, zwierzęta, ludzi o zatroskanych twarzach, świątki i sceny religijne. W polichromii stosował farby wodne i olejne. Jego rzeźby pokryte są intensywnymi kolorami, rozkładanymi całymi płaszczyznami o wyraźnie zaznaczających się granicach.

Kudła wyrósł z ludowego wiejskiego środowiska i pomimo wieloletniego pobytu w mieście pozostał temu środowisku wierny. Natchnienie czerpał z życia, jakie go na co dzień otaczało. Jego sztuka posiada własny styl, który można określić jako czysty i naiwny realizm. Poza powiązaniami tematycznymi, rzeźba Kudły pozornie nie wykazuje zależności od sztuki ludowej, niewątpliwie jednak wyrosła z tego samego podłoża. Jest to twórczość samorodna i spontaniczna, a w swej formie i sposobie wyrażania niezależna od wpływów regionalnych. Rzeźby Kudły swym nastrojem, postawą wewnętrzną są zupełnie bliskie malowidłom francuskich artystów naiwnego realizmu, jak Henri Rousseau i in. Bogactwo kompozycji, równowaga i harmonia brył, wzajemna zależność form to dominujące cechy jego sztuki.

Rzeźba Kudły nie cieszyła się uznaniem mieszkańców jego rodzinnej wsi. Na przydrożnych krzyżach i kapliczkach nie spotyka się jego świątków. Natomiast w Warszawie odbyły się dwie wystawy w latach 1926 i 1930 oraz trzecia w 1948, na których artysta wystawił około 50 prac. Pod koniec 1956 została zorganizowana wystawa prac Kudły w Radomiu staraniem tamtejszego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki. Jego twórczość cieszyła się również zainteresowaniem za granicą, szczególnie we Francji. W 1946 Kudła, m.in. dzięki pomocy Karola Tchorka[1], został przyjęty do Związku Artystów Plastyków i otrzymał stały miesięczny zasiłek z Funduszu Kultury Narodowej dla zasłużonych pracowników sztuki.

Skip to content