W dniach 06-08 września 2021 roku odbyła się wizyta studyjna w województwie podkarpackim, a dokładnie na Szlaku Kulinarnym “Podkarpackie Smaki”.

Wizyta była okazją do zapoznania się z inicjatywami opartymi na lokalnych zasobach i produktach tradycyjnych oraz z funkcjonującymi podmiotami, gdzie prowadzona jest produkcja i sprzedaż produktów z sektora rolno – spożywczego na Szlaku Kulinarnym “Podkarpackie Smaki”.

Szlak Kulinarny “Podkarpackie Smaki” liczy 48 obiektów, dzięki czemu należy do największych szlaków kulinarnych w Polsce. Jego celem jest promowanie zwiedzania regionu poprzez jego bogatą tradycje kulinarną i poznawanie Podkarpackiego poprzez wrażenia kulinarne.

Wizyta studyjna została zorganizowana przez Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Puszcza Kozienicka” w ramach projektu współpracy pn. „Południowe Mazowsze – Marką Turystyczną” w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER, poddziałanie 19.3 Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania. Projekt realizowany jest we współpracy ze Stowarzyszeniem „Dziedzictwo i Rozwój” i Stowarzyszeniem Lokalna Grupa Działania „Razem dla Radomki” .

Projekt ten ma m.in. na celu promocję obszaru Południowego Mazowsza, podniesienie atrakcyjności turystycznej obszarów LGD poprzez wykorzystanie ich walorów przyrodniczych, kulturowych i historycznych, budowę i promocję marki „Południowe Mazowsze” czy wypracowanie oferty turystycznej uwzględniającej zasoby lokalne LGD.

Pierwszym punktem wizyty studyjnej było spotkanie i obiad w rodzinnej restauracji C.K. Galicja w Kolbuszowej, mieszczącej się w dawnej żydowskiej kamienicy, gdzie mogliśmy spróbować różnorodnych, lokalnych pierogów oraz słynnego kolbuszowskiego przekładańca z chlebem, według przepisu z majątku Tyszkiewiczów w Weryni. Wykonany z chleba i mięsa wieprzowego, tradycyjnie wykorzystywany był podczas polowań na kaczki i kuropatwy.

Następnie udaliśmy się do Jasła, gdzie mieści się Prywatne Muzeum Lizaka – jedyny tego typu obiekt w Polsce. Pomysł narodził się w głowach pary jasielskich przedsiębiorców Katarzyny i Grzegorza Schabińskich. W placówce mogliśmy zapoznać się z historią lizaków i surowców, z których są produkowane, rodzajami składników dodatkowych, klasyfikacją słodyczy, rodzajami opakowań, maszynami przemysłu cukierniczego oraz samą technologię wytwarzania. Na zakończenie zwiedzania każdy uczestnik mógł własnoręcznie przygotować swojego własnego lizaka. Radości było co niemiara.

Z Jasła udaliśmy się do Winnicy Vanellus Barbary i Mariusza Czajka, gdzie mogliśmy nie tylko zwiedzić winnicę, ale i w otoczeniu lokalnych przekąsek skosztować wina w niej wyrabianego. Ponadto właścicielka wprowadziła nas w podstawy sommelierstwa i pokazała jak poprawnie degustować wino.
Po degustacji udaliśmy się do Pałacu Polanka w Krośnie, gdzie mogliśmy skosztować kolejnych regionalnych smakołyków.

Drugi dzień wizyty studyjnej rozpoczął się spotkaniem w Mszanie, w Rodzinnym Gospodarstwie Ekologicznym Maziejuków „FIGA” . Specjalnością tej rodzinnej, już dwupokoleniowej dziś firmy, jest wyrób serów kozich metodą tradycyjną, w przypadku niektórych receptury sięgają ponad 500 lat wstecz. Mleko kozie, zgodnie ze starą metodą, nie zostaje poddane procesowi pasteryzacji. Dzięki temu produkty (sery wołoskie naturalny i wędzony, sery farmerskie, bundz, bryndza, twarożki i inne) charakteryzują się oryginalnym mlecznym smakiem.

Następnym punktem wizyty studyjnej była wizyta w Łężanach, w rodzinnej serowarni “Piastowskiej”. Serowarnia jest niewielkim rodzinnym przedsiębiorstwem. Sery, które tu powstają urzekają smakiem i zdobywają nagrody na konkursach regionalnych i krajowych. Dla właścicieli serowarni praca w niej to nie tylko zarobek, ale przede wszystkim dobra zabawa, pasja i ciągłe poszukiwanie nowych pomysłów. Powstają więc sery, których smaki zachwycają i zaskakują smakoszy.

Podczas wizyty mogliśmy skosztować również wyrobów rodzinnej EKO Piekarnia Kiełtyków, która działa od 1993 r. Początkowo jej specjalizacją był pszenno-żytni chleb wiejski na żytnim zakwasie. Zmiana profilu nastąpił w 1913 r. po otrzymaniu pierwszego certyfikatu na produkcję ekologicznego pieczywa, początkowo czterech rodzajów. Ich firmowy certyfikat przetwórstwa ekologicznego obejmuje ponad 60 produktów m.in. chleby, przekąski, ciasteczka, bułeczki i panierki.

Kolejnym, słodkim punktem programu była wizyta w Korczynie, w Pijalnii Czekolady M Pelczar Chocolatier. To pierwsza tego typu pijania czekolady w Podkarpackiem i jedyna w takim stylu w Polsce – przypominająca starą fabrykę czekolady, gdzie każdy smakosz tej słodkości znajdzie coś dla siebie, bo rodzajów czekolady tam bez liku.

Dzień pełen wrażeń zakończyła wizyta w browarze restauracyjnym, w Siedlisku Janczar, gdzie mieliśmy okazję wziąć udział w warsztatach kulinarnych, podczas których powstała tradycyjna zupa banianka oraz proziaki z masłem czosnkowym.

Ostatni dzień wizyty studyjnej rozpoczął się wizytą i degustacją w – Arboretum i Zakładzie Fizjografii w Bolestraszycach. Placówka udostępnia dziedzictwo przyrodnicze, zajmuje się promocją i ochroną historycznych odmian drzew i krzewów owocowych, jak dereń jadalny, jabłonie i grusze. W kolekcji pomologicznej gromadzi i utrzymuje odmiany od pokoleń uprawiane na Podkarpaciu. Zajmuje się popularyzacją produktów z derenia, które w różnych odsłonach mogliśmy skosztować.

Następnymi smakołykami były ryby w różnej postaci, pochodzące z Gospodarstwa Rybackiego w Rudzie Różanieckiej i Gospodarstwa Rolnego w Smolinie. Te dwa gospodarstwa – będące własnością Zarządu Dóbr Smolin s.c. – to przedsięwzięcie rodzinne sięgające tradycją do 1887 r. Specjalizuje się w produkcji karpia królewskiego, amura, tołpygi pstrej i białej, szczupaka, suma europejskiego, lina, sandacza, karasia pospolitego i srebrzystego.

Ostatnim punktem wizyty studyjnej była wizyta i obiad regionalny w Karczmie Gościniec w Rzeszowie. Przygotowywane są tu tradycyjne dania kuchni polskiej regionalnej t.j. proziaki z masłem czosnkowym, żurek dynowski, krupnik, zupa Jarosza czy placek Rzeszowiak.